De schaal van superkrachten in Dragonball, Marvel en andere universums
Ik kan het niet ontkennen, ik wil het ook niet ontkennen—ik ben een groot fan van power scaling in verhalen en series. En dan het liefst de fysieke variant, want in theorie geldt het net zo goed voor politieke macht, of andere machten op een grotere schaal. Het principe is simpel: steeds als het hoofdpersonage een tegenstander na veel moeite weet te verslaan, komt er weer een nieuwe, sterkere tegenstander om de hoek kijken. Dragonball Z illustreert dit fenomeen erg goed. Waar in het begin nog gesproken werd over een power level van 400, wordt er inmiddels—300+ afleveringen later—gesproken over power levels van 400 quintillion. Het loopt volledig uit de hand, en dat komt vooral omdat het nooit een goed idee is geweest om kracht met cijfertjes te meten.
Toch heeft het meten van kracht in cijfertjes voordelen. Het is namelijk, zolang je de idiote schaalvergroting negeert, consistent. Aan de andere kant van het spectrum heb je het Marvel Universum. De krachten van de ‘superhelden’ van Marvel lijken bedacht te zijn op de achterkant van een bierfiltje tijdens of na een avondje stappen. “Weet je wat me cool lijkt? Een held die gebeten wordt door een spin, en dan de vaardigheden van een spin krijgt zoals schieten met webben en sneller reactievermogen!” Veel helden van Marvel zijn leuk bedacht en spreken tot de verbeelding. Als kind wilde ik niets liever dan een superheld zijn.
Ondanks dat ik nu een stuk ouder ben, en geen superheld meer wil zijn, ben ik nog steeds fan van het concept superheld. Veel fantasieverhalen gaan over personages met bovenmenselijke krachten en zijn tot op zekere hoogte een soort superhelden. Zeker in het geval van ‘hard fantasy’, het genre waar ik mijn boek in schrijf, waar magie een grote rol speelt. Ik heb zelf een magisch systeem bedacht, en veruit het meest uitdagende component was het consistent maken van de krachten die het de gebruiker geeft. Als superkrachten niet consistent zijn, en niet voorspelbaar, dan zal een lezer niet begrijpen waar het vandaan komt. En dat maakt het minder leuk. Een tovenaar die een heel leger sloopt zonder dat ie zelf precies weet hoe hij het deed, dat is wat mij betreft niet leuk.
Het probleem wat ik met het Marvel Universum heb, is dat het vreselijk inconsistent is. Sommige helden zijn maar net iets sterker dan een normaal mens, en andere helden kunnen het hele universum kapot maken met een handbeweging. In de comics kwamen ze daar redelijk mee weg, maar in een film met zeer hoge productiekwaliteiten is dat een stuk lastiger. Nadat ik Civil War had gezien, was mijn vertrouwen in Marvel lager dan ooit. Helden die tegen elkaar vochten met enorme verschillen in kracht, en weer ging er niemand dood. De spanning was kunstmatig, je wist toch dat er niets ging gebeuren. Het feit dat The Scarlet Witch het complete team aan helden binnen een seconde kan omleggen, wat maakt het uit? Het wordt toch niet gebruikt. Een echt gevecht tussen helden van dat kaliber had er heel anders uitgezien, is mijn mening.
De reden dat ze zoveel moeite hebben met het op gelijke hoogte brengen van de helden is omdat er niets is vastgelegd. Je kunt zeggen wat je wil over dragonball z, maar dat stuk hebben ze goed begrepen. Verder is er in feite maar 1 kracht in dat universum: ki. En natuurlijk je eigen uithoudingsvermogen, je training en je kracht. En de eindeloze transformaties naar een nieuwe, sterkere vorm. Marvel helden liggen ontzettend ver uit elkaar. Captain Marvel kan sneller reizen dan het licht, in de ruimte ademen, overal in de cosmos voelen wat er gebeurt, zwaartekracht manipuleren, energie volledig absorberen en ze heeft bovenmenselijke kracht en uithoudingsvermogen. Als klap op de vuurpijl heeft ze ook binary, een soort super saiyan modus. Captain Marvel is zo sterk, dat ze alle helden uit The Avengers nutteloos maakt. Er zit geen limiet op wat een superheld aan krachten kan hebben. Natuurkunde wordt genegeerd.
Wat ze ook doen, het zal altijd inconsistent blijven. Er zijn allerlei reden om zoveel mogelijk superhelden te laten blijven leven, dus de schrijvers bij Marvel zullen hun uiterste best blijven doen om krachten in te tomen (zoals bij The Scarlet Witch en Dr. Strange) om de helden dichter bij elkaar te brengen. Wat mij betreft de verkeerde route. Laat de sterksten overleven, geen laf gedoe 🙂